การบริหารคลังยาโรงพยาบาลทั่วไป กับโรงพยาบาลสัตว์ต่างกันอย่างไร
การบริหารคลังยาโรงพยาบาลทั่วไป กับโรงพยาบาลสัตว์ต่างกันอย่างไร
ห้องยาโรงพยาบาลทั่วไปภารกิจหลักอยู่ 3 ภารกิจ
ภารกิจ แรก งานบริการเภสัชกรรม งานส่วนนี้คืองานบริการ จัดยา,จ่ายยา และให้คำปรึกษาการใช้ยา ซึ่งเป็นส่วนที่ผู้คนทั่วไป
ได้สัมผัสและรับบริการประจำ
ภารกิจที่สอง งานผลิต คือการนำยา/สารเคมีที่มีใช้ทั่วไปมาปรับความเข้มข้น รสชาติ ฯลฯให้เหมาะกับคนไข้เฉพาะราย เช่น ทำยาเม็ดเป็นชนิดน้ำเพื่อให้เด็กทาน เป็นต้น
ภารกิจที่สาม งานบริหารเวชภัณฑ์ คือการจัดซื้อจัดหายา เก็บรักษา ให้มียาเพียงพอ พร้อมใช้ในการบริการคนไข้ ไม่ขาดแคลน ไม่เสื่อมคุณภาพ ตามวันหมดอายุที่กำหนด
ภารกิจสามภารกิจนี้แหละครับที่ทำให้ท่านต้องนั่งรอยาที่หน้าห้องยา คงมองเห็นภาพนะครับว่ามีงานบริการอะไรบ้าง ต่อไปคือหัวข้อในบทความนี้ คือความแตกต่างของการบริหารคลังยาคน กับคลังยาโรงพยาบาลสัตว์ที่พอจะมองเห็นความแตกต่างดังนี้
• ชนิดของยา
• โรงพยาบาลคน : มียาหลากหลายชนิดทั้งยาแผนปัจจุบันยาชีววัตถุ ยาแผนโบราณ ฯลฯ สำหรับใช้รักษามนุษย์เท่านั้น(ห้ามใช้ยาที่ ระบุรักษาสัตว์ ระบุเฉพาะแพทย์เฉพาะทาง เป็นต้น)
• โรงพยาบาลสัตว์ : มียาที่ใช้สำหรับรักษาสัตว์โดยเฉพาะ และยารักษาคนบางชนิดที่ใช้รักษาสัตว์ได้
• ปริมาณ และความหลากหลาย
- โรงพยาบาลคน :มียาหลากหลายชนิด แยกไปตามข้อบ่งใช้ยาเฉพาะทางชัดเจน
- โรงพยาบาลสัตว์ :มียาหลายหลายแต่น้อยชนิดกว่า แยกตามข้อบ่งใช้เฉพาะทางชัดเจน (แต่สามารถใช้ยาที่ ไม่มีระบุข้อบ่งใช่เฉพาะ หรือไม่ได้ระบุชนิดของสัตว์ บนฉลากยา) ทำให้ ใช้พื้นที่ น้อยกว่าคลังยาคน
• บุคลากร
- โรงพยาบาลคน : มีเภสัชกร เจ้าพนักงานเภสัชกรรม ผู้ช่วยเภสัชกร
- โรงพยาบาลสัตว์: มีสัตว์แพทย์ ผู้ช่วยสัตว์แพทย์ หรือบุคลากรที่ได้รับมอบหมายเฉพาะ
• กฎระเบียบ:
• โรงพยาบาลคน: อยู่ภายใต้กฎหมายและมาตรฐานที่เข้มงวดเกี่ยวกับการผลิต การนำเข้า การจัดเก็บ และการจ่ายยา
• โรงพยาบาลสัตว์: มีกฎระเบียบที่เฉพาะเจาะจงสำหรับยาที่ใช้ในสัตว์ ซึ่งอาจแตกต่างกันไปในแต่ละประเทศ
• การจัดเก็บ:
• โรงพยาบาลคน: ต้องมีการจัดเก็บยาให้ถูกต้องตามหลักเภสัชกรรม มีการควบคุมอุณหภูมิ ความชื้น และแสงสว่าง เพื่อรักษาคุณภาพของยา
• โรงพยาบาลสัตว์: ก็ต้องมีการจัดเก็บยาอย่างถูกต้องเช่นกัน แต่ความหลากหลายของยาอาจน้อยกว่า ทำให้การจัดเก็บอาจง่ายกว่า
• การจ่ายยา:
• โรงพยาบาลคน: มีกระบวนการจ่ายยาที่ซับซ้อน ต้องมีเภสัชกรตรวจสอบและให้คำแนะนำแก่ผู้ป่วย
• รงพยาบาลสัตว์: การจ่ายยาอาจทำโดยสัตวแพทย์โดยตรง หรืออาจมีเภสัชกรประจำอยู่เพื่อให้คำปรึกษา
• การเตรียมยา/ผสมยา
- โรงพยาบาลคน มีเภสัชกร เจ้าพนักงานเภสัชกรรม พยาบาล
- โรงพยาบาลสัตว์ มีสัตว์แพทย์ ผู้ช่วยสัตว์แพทย์ หรือบุคลากรที่ได้รับมอบหมายเฉพาะ
แม้ว่าการบริหารคลังยาของทั้งสองประเภทจะมีจุดมุ่งหมายเดียวกันคือการดูแลรักษาสุขภาพ แต่ก็มีความแตกต่างกันในหลายด้าน เนื่องจากชนิดของยา กฎระเบียบ และความต้องการในการใช้ยาที่แตกต่างกัน งานบริหารคลังยา โรงพยาบาลคน มีการจัดอัตรากำลังตามขนาดของโรงพยาบาล แต่จะมีบุคลากรที่มากกว่าโรงพยาบาลสัตว์ แต่อย่างที่บอกไว้ข้างต้น ห้องยาโรงพยาบาลคน เภสัชกรมีภารกิจมากกว่า 1 งานไม่ได้รับภารกิจการบริหารคลังยาอย่างเดียวนั่นคือ ภาระงานไม่ต่างกัน สรุป หากเราจะนำระบบงานคลังโรงพยาบาลคนใส่ระบบการบริหารคลัง
โรงพยาบาลสัตว์ คำตอบคือ ได้แน่นอน และหัวใจสำคัญของการบริหารคลังเวชภัณฑ์คืออะไร
1.การดูแลเวชภัณฑ์ให้คงประสิทธิภาพตั่งแต่รับยาเข้าคลัง จนจ่ายส่งมอบให้ผู้รับบริการ
2.ควบคุมเวชภัณฑ์ให้ถูกต้องตรงตามบัญชีควบคุม และไม่มีการชำรุด สูญหาย ค้างstock เป็นต้น
3.สามารถเรียกดูข้อมูลได้รวดเร็วเป็นปัจจุบันตามที่ผู้บริหารต้องการ โดยหัวข้อทั้งสามข้อนี้ถือเป็นหัวใจของการบริหารคลังสินค้าในสาขาlogistic ซึ่งมีการปรับใช้ในการบริหารคลังทุกชนิดทั่วโลก รวมไปถึงคลังยาโรงพยาบาลสัตว์ด้วย และหากโรงพยาบาลสัตว์นำหลักการบริหารคลังยาคนไปปรับใช้ท่านก็จะสามารถเพิ่มกำไรให้องค์กรของท่านดังคำที่ว่า “การบริหารจัดการงานคลังที่ดี เปลี่ยนค่าใช้จ่ายเป็นเงินทุน เปลี่ยนต้นทุนเป็นกำไร”